U Turskoj, jednoj od svake dvije osobe starije od 50 godina dijagnosticira se polip. Još upečatljivije je to što se posljednjih godina incidencija povećava kod osoba mlađih od 40 godina. Primarni razlozi za to su brz način života, prehrana s niskim udjelom vlakana, pretilost i genetska predispozicija.
Polipi, koji se formiraju u debelom crijevu (kolonelu), mogu se razviti tiho i vremenom pretvoriti u rak. Specijalista gastroenterologije, prof. dr. Ebubekir Senates, naglasio je da se rizik od raka može spriječiti uklanjanjem polipa za samo nekoliko minuta tokom rane kolonoskopije, ali da je svijest o ovom problemu niska. Rekao je kako mnogi ljudi i dalje misle: ‘Nemam nikakvih pritužbi, pa zašto bih trebao imati kolonoskopiju?'” i pružio je vrlo važne informacije.
Redovno idite na kolonoskopije
Redovna kolonoskopija, počevši od 45. godine (40. za one sa porodičnom historijom ovog stanja), pomaže u otkrivanju polipa prije nego što postanu kancerogeni. Ne zaboravite zakazati kolonoskopije u intervalima koje vam ljekar posebno propiše. Svaki polip uklonjen rano smanjuje rizik od raka, prenosi Hurriyet.
Jedite hranu bogatu vlaknima
Ishrana bogata povrćem, voćem, cjelovitim žitaricama i mahunarkama uravnotežuje crijevnu floru i smanjuje stvaranje polipa. Vlakna sprečavaju da toksične supstance ostanu u crijevima duži period. Naučne studije pokazuju da je rizik od raka debelog crijeva smanjen i do 30 posto kod osoba koje konzumiraju ishranu bogatu vlaknima.
Smanjite unos crvenog mesa
Prekomjerna konzumacija crvenog mesa i prerađenih mesnih proizvoda (kobasica, salama, kobasica) pokreće kreiranje kancerogenih jedinjenja u crijevima. Preporučuje se ograničavanje unosa na manje od dvije porcije sedmično. Svjetska zdravstvena organizacija klasifikuje ovu hranu kao “vjerovatne kancerogene”.
Održavajte svoju idealnu težinu
Gojaznost, posebno kod muškaraca, udvostručuje rizik od razvoja polipa. Održavanje indeksa tjelesne mase ispod 25 pruža i metaboličku i onkološku zaštitu. Čak i gubitak težine od 5-10 kg može značajno smanjiti rizik od polipa.
Prestanite pušiti i pušiti alkohol
Duhanski proizvodi olakšavaju genetsko oštećenje crijevne sluznice. Alkohol slično slabi sluznicu. Dugogodišnji pušači imaju 40 posto veći rizik od razvoja polipa. Rizik počinje opadati nakon prestanka pušenja.
Održavajte nivo vitamina D i kalcija
Vitamin D podržava imunološki sistem i regeneraciju ćelija, sprječavajući razvoj polipa. Kalcij se veže za štetne kiseline i omogućava im izlučivanje stolicom. Za osobe s nedostatkom, suplementacija se može preporučiti pod nadzorom ljekara.
Redovno vježbajte
Fizička aktivnost reguliše pražnjenje crijeva i smanjuje upalu. Najmanje 150 minuta hodanja umjerenog intenziteta sedmično štiti zdravlje debelog crijeva. Studije pokazuju da aktivan način života smanjuje rizik od polipa za 25 posto.
Zaštitite svoju crijevnu floru
Hrana koja sadrži probiotike (jogurt, kefir, fermentirano povrće) održava ravnotežu crijevnih bakterija. Poremećaj mikrobiote može izazvati upalu i ojačati temelje polipa. Ishrana koja je pogodna za mikrobiotu je temelj otpornosti crijeva.
Tehnologije nove generacije povećale su ranu dijagnozu za 20 posto
Posljednjih godina, sistemi za analizu slike zasnovani na vještačkoj inteligenciji revolucionirali su kolonoskopiju. Sistemi visoke rezolucije mogu otkriti polipe u fazi preranoj da bi se vidjeli golim okom. Algoritmi vještačke inteligencije trenutno analiziraju milimetarske promjene na endoskopskoj slici kako bi upozorili ljekare na sumnjive lezije. To omogućava ljekarima da brzo uklone polipe koji bi inače mogli biti previdjeni.
Nove tehnologije povećavaju stope rane dijagnoze za preko 20 posto, skraćujući vrijeme postupka i poboljšavajući sigurnost pacijenata. Polip koji je nekada mogao napredovati u rak sada se može otkriti i ukloniti za nekoliko sekundi.