Kada su 14. augusta u glavnom gradu Zambije Lusaki lokalne vlasti presrele misteriozni avion, Karim Asaad, istraživački novinar koji radi za egipatsku platformu za provjeru podataka matsada2sh, dao se na posao. Ono što je pronašao bila je složena mreža putnika u avionu sa sumnjivom putanjom leta koja je uključivala nedavna zaustavljanja u UAE-u, Izraelu, Egiptu i LIbiji.
Dana 19. augusta, egipatske vlasti uhapsile su Asaada u njegovoj kući u kvartu Al-Shorouk u istočnom dijelu Kaira. Matsada2sh tvrdi da su snage sigurnosti tom prilikom napale Asaadovu ženu i prijetile njihovom djetetu. U međuvremenu je pušten, ali zašto su se egipatske snage sigurnosti osjetile toliko ugroženim zbog objavljene informacije?
Evo što treba znati o misterioznom avionu, njegovim putnicima i teretu.
Odakle je avion?
Preko dostupnih podataka sa otvorene mreže i internetskih alata za praćenje letova, matsada2sh je uspio otkriti trag sumnjivih putanja leta, prema kojima se činilo da avion, brzi korporativni Bombardier, leti nesmetano preko više lokacija.
Prema podacima, čini se da je avion registriran u San Marinu, te da njime upravlja ured u Dubaiju koji je povezan s uslugom za iznajmljivanje aviona u Antwerpenu u Belgiji. Vlasnik aviona zatražio je od FlightAwarea, najveće svjetske platforme za praćenje letova, da ne prati letove aviona i da informacije o njima ne budu dostupne javnosti.
Gdje je letio?
Čini se da je avion obavio 361 povratno putovanje u dvije godine, većinom iz Kaira, do raznih odredišta. Čak je napravio letove za Tripoli i Benghazi, dva grada na suprotnim stranama sukoba u Libiji, u razmaku od nekoliko dana. Drugom prilikom poletio je iz Kaira i zaustavio se u Tel Avivu i Dohi, u Kataru, prije nego što se vratio u glavni grad Egipta.
Avion je zaustavljen 14. augusta 2023. na međunarodnom aerodromu Kenneth Kaunda u Lusaki, nakon što je doletio iz Ammana u Jordanu s noćnim međuslijetanjem u Kairu.
Ko je bio u avionu?
Zambijske vlasti do sada su uhapsile 13 osoba u vezi sa avionom, uključujući šest Egipćana, četiri Zambijca te pojedince iz Latvije, Nizozemske i Španije. Matsada2sh je objavio detalje vezane za neke od tih pojedinaca za koje se čini da su dio tajne mreže u rasponu od tajkuna visokog profila do manje poznatih pojedinaca sa sumnjivim tragom poslovanja koji se proteže širom Evrope i Bliskog istoka.
O nekima je bilo relativno lako pronaći informacije, uključujući zambijskog državljanina Shadricka Kasandu, poznatog kao “čovjek od zlata” i “gospodin novac”, koji je redovno objavljivao svoje slike i video zapise pored velikih količina onoga što je izgledalo kao zlato.
Ostali uključuju majora u egipatskoj vojsci koji je kratko radio u egipatskoj ambasadi u glavnom gradu SAD-a Washingtonu i policijskog poručnika u egipatskom ministarstvu unutrašnjih poslova.
Matsada2sh je kao putnika naveo i Michaela Adela Botrosa, koji je, prema registru britanske vlade, 42-godišnji egipatski državljanin sa prebivalištem u Kataru. Radi se o direktoru kompanije Amstone International Limited koja, prema njihovoj web stranici, nudi širok raspon napredne obrambene tehnologije i ima urede u SAD-u, Egiptu, Poljskoj, Grčkoj, UAE-u, Velikoj Britaniji i Francuskoj.
Šta je bilo u avionu?
Dana 14. augusta, dan nakon što je avion stigao u Zambiju, tamošnja Komisija za suzbijanje droga (DEC) ušla je u avion. Prema priopćenju DEC-a, “primili su informaciju da je unajmljeni avion koji je prevozio opasne tvari sletio na međunarodni aerodrom Kenneth Kaunda 13. augusta 2023. u 19:00 sati”.
Sljedećeg dana, DEC je navodno zaplijenio više od 5,5 miliona dolara pohranjenih u vrećama i kutijama, pet pištolja, sedam okvira i više od 100 komada municije. U daljnjem zaokretu, pronađeno je više od 600 komada onoga za što se na početku vjerovalo da je zlato. Međutim, daljnjim pregledom utvrđeno je da se radi o legurama bakra i cinka.