Sjedinjene Američke Države najavile su kaznene mjere kineskim zvaničnicima odgovornim za “prisilnu asimilaciju” djece na Tibetu, gde je, prema ekspertima Ujedinjenih nacija, milion djece odvojeno od svojih porodica i poslato u internate, pišu svetski mediji.
Vašington u slučaju Tibeta počinje da sljedi mjere koje je uveo Pekingu zbog odnosa prema muslimanskoj manjini u provinciji Sinđang i koje su dodatno zaoštrile odnose dve zemlje.
Represivna politika
Najava američkog državnog sekretara Entonija Blinkena o ograničavanju izdavanje viza kineskim zvaničnicima koji stoje iza politike državnih internata na Tibetu je posljednji u nizu poteza SAD prema Kini uprkos nastavku dijaloga na visokom nivou između dve zemlje, ističe Agencija Frans pres.
Blinken je u saopštenju naveo da prinudne mjere kineskih vlasti nastoje da “eliminišu različite jezičke, kulturne i verske tradicije Tibeta među mlađim generacijama Tibetanaca”.
“Pozivamo vlasti Narodne Republike Kine da okončaju prinudno slanje tibetanske djece u internate koje vodi vlada i da obustave represivnu politiku asimilacije, kako na Tibetu tako i u drugim djelovima Narodne Republike Kine”, rekao je on.
Portparol Stejt departmenta rekao je da će se nova ograničenja odnositi na sadašnje i bivše zvaničnike koji su uključeni u obrazovnu politiku na Tibetu, ali nije dao više detalja, pozivajući se na američke zakone o povjerljivosti podataka o vizama.
SAD su u decembru uvele sankcije dvojici visokih kineskih zvaničnika zbog, kako je naveo Vašington, rasprostranjenog kršenja ljudskih prava na Tibetu. Blinken je u saopštenju citirao podatke koje su u februaru iznjela tri eksperta Ujedinjenih nacija (UN) koji su rekli da je oko milion tibetanske djece pod prinudom poslato u internate.
Specijalni izvjestioci UN rekli su da izgleda da je cilj tog programa integracije Tibetanaca protiv njihove volje u kinesku većinski Han kulturu, uz obavezno obrazovanje na mandarinskom i bez nastave koja je relevantna za kulturu regiona Himalaja u kojem su budisti u većini.
U zasebnom izvještaju eksperata UN navodi se da su stotine hiljada Tibetanaca takođe prinuđene da napuste svoj tradicionalni seoski život i da prihvate niskokvalifikovanu “stručnu obuku”, kao izgovor za podrivanje njihovog identiteta.
Kinesko ministarstvo spoljnih poslova ocjenilo je da je taj izveštaj “potpuno neosnovan” i navelo da region Tibeta “uživa u socijalnoj stabilnosti, ekonomskom razvoju, etničkom jedinstvu, vjerskoj harmoniji i da ljudi žive i rade u miru”.
Tibet je vjekovima oscilirao između nezavisnosti i kontrole Kine. Peking tvrdi da ga je “mirno oslobodio” 1951. godine i da je donio infrastrukturu i obrazovanje ranije nerazvijenom regionu.
Aktivisti pozdravljaju, Kina ljuta
Najava Stejt departmenta razgnjevila je Peking, dok su je pozdravili tibetanski aktivisti, ukazuje Bloomberg. Portparol kineskog ministarstva spoljnih poslova Vang Venbin rekao je novinarima u Pekingu u srijedu, da je “nezakonite” sankcije Vašingtona “ozbiljan potez” koji zadire u unutrašnje stvari Kine.
“Mi se tome oštro protivimo i oštro osuđujemo”, rekao je on.
S druge strane, Tenčo Gjaco, predsjednica Međunarodne kampanje za Tibet sa sjedištem u Vašingtonu, pozdravila je mjere uvedene zbog “nesavesnog odvajanje tibetanske djece od njihovih porodica”.
Ona je navela da takva politika “pokazuje dubinu plana Pekinga da eliminiše tibetanski način života i pretvori Tibetance u lojalne sljedbenike” Komunističke partije Kine. Nove američke mjere protiv kineskih zvaničnika najavljene su nekoliko dana pre nego što ministarka trgovine SAD Đina Remondo odlazi u značajnu posetu Pekingu, navodi Bloomberg.
SAD su u ponedeljak, 21. avgusta, ukinule ograničenja za 27 kineskih kompanija i organizacija, očigledno kao nuđenje maslinove grane uoči posjete Remondo Pekingu od 27. do 30. avgusta.
Tibet poslije Sinđanga
Sankcije kineskim zvaničnicima zbog, kako je navedeno, nasilne asimilacije mladih Tibetanaca, proširene su američke mjere protiv Kine zbog njenog tretmana etničkih manjina, piše The Wall Street Journal.
Kina je već optužena zbog navoda o maltretiranju etničkih i verskih manjina u provinciji Sinđang, gdje uglavnom žive muslimani Ujguri. Te optužbe su ozbiljno zaoštrile odnose SAD i Kine i dodale moralnu dimenziju poslovnim aktivnostima između dve zemlje, navodi list.
Još od kraja administracije Donalda Trumpa SAD su masovna zatvaranja Ujgura počela da opisuju kao genocid s ciljem da se izbriše njihov etnički identitet. Administracija Joe Bidena je potom zabranila uvoz mnogih artikala proizvedenih u Sinđangu usljed zabrinutosti da su možda napravljeni prinudnim radom Ujgura, što je uticalo na trgovinu pamukom, paradajzom i nekim proizvodima visoke tehnologije.
Vašington je takođe uveo ekonomske sankcije protiv vladinih kompanija koje posluju u Sinđangu i pojedincima koje smatra odgovornim za pritvorske objekte u koje se smeštaju Ujguri zabranio ulazak u SAD, što je, kako ukazuje The Wall Street Journal, uglavnom simboličan potez.
Merama najavljenim u utorak (22. avgusta), kako piše list, izgleda da Stejt department preduzima početne korake u istom smeru u pogledu Tibeta, još jednog ogromnog regiona na zapadu Kine. Tibetanska visoravan, međutim, ima ograničene međunarodne ekonomske ili trgovinske veze u poređenju sa Sinđangom.
Ipak, dodaje The Wall Street Journal, optužbe SAD o prisilnoj asimilaciji milion mladih ljudi donose snažan novi nivo međunarodne podrške dugotrajnim optužbama grupa za podršku Tibetu i pojedinih zvaničnika UN da su obrazovni programi koje vode kineske vlasti osmišljeni da naruše etnički i kulturni identitet.
“Iskorenjivanje maternjeg jezika je posebno užasno u slučaju tibetanske kulture s obzirom na ulogu koju pamćenje i recitovanje igraju u rigoroznom monaškom obrazovnom sistemu”, rekao je američki glumac i tibetanski aktivista Richard Gere na saslušanju u martu pred Kongresno-izvršnom komisijom o Kini koja je takođe osudila obrazovne programe na Tibetu.
(Radio Slobodna Evropa)