New York je poznat po tome što je grad koji nikad ne spava, ali zvaničnici tog i drugih velikih američkih urbanih centara, tek su se nedavno probudili u potrebi da noćnom životu daju poštovanje koje zaslužuje, a ne da ga tretiraju kao smetnju koja mora biti obuzdana.
“Noćni život doprinosi sa 35 milijardi dolara ekonomskih aktivnosti u ekonomiji Njujorka i podržava skoro 300.000 radnih mjesta, te obezbjeđuje 700 miliona dolara u lokalnim poreskim prihodima”, kaže Hoze Soegard, zamjenik direktora Gradske kancelarije za noćni život, koja je osnovana prije otprilike pet godina.
„Kancelariju za noćni život vidimo kao neophodnu pomoć za industriju… i posao koji smo radili od tada je zaista imao za cilj da popuni tu prazninu”, dodaje Soegard.
Uključujući Njujork, 15 gradova širom Sjedinjenih Država, među njima Vašington, Picburg, Orlando i Nju Orleans, otvorili su pozicije „noćnog gradonačelnika“ kako bi osigurali vezu između lokalne vlasti i biznisa noćnog života. Većina noćnih gradonačelnika nema regulatorna ovlaštenja. To je trend koji je započeo u inostranstvu. Više od 50 gradova širom svijeta, uključujući Amsterdam, Pariz, London i Berlin, imaju noćne gradonačelnike.
“To je promjena paradigme u načinu na koji gledamo na noćni život. Generalno, noćni život je posmatran kao teret ili sektor koji zahtijeva strogu regulativu”, kaže Salah Capari, neformalno poznat kao noćni gradonačelnik Vašingtona, iako je njegova stvarna titula – direktor Kancelarije gradonačelnice za noćni život i kulturu.
„Ta promjena je noćni život i kulturnu ekonomiju doživljavala više kao bogatstvo koje treba podići, koje treba regulisati u razumnim granicama, kojem su potrebne politike i prakse koje podržavaju njegov rast”, dodaje Capari.
Industrija noćnog života u Vašingtonu donosi 7,1 milijardu dolara godišnjeg prihoda, doprinoseći tom gradu sa 562 miliona dolara godišnjeg prihoda od poreza. Industrija takođe obezbjeđuje oko 65.000 radnih mjesta. Kancelarija za noćni život i kulturu, osnovana 2018. godine, takođe se fokusira na pitanja poput potreba radnika u noćnim smjenama, pritužbi na buku i smeće, izazove za dozvolama i noćni prevoz.
„Ekonomija noćnog života, kulturna ekonomija, može biti druga ekonomija za gradove“, kaže Capari.
„Ali ta ekonomija generalno funkcioniše kada su institucije vlasti zatvorene, tako da je postojala potreba da se unutar vlade ima zagovornik i veza za noćni život, kulturnu ekonomiju, ugostiteljsku industriju i uopšteno za dalje politike koje će koristiti tom sektoru.”
Pozicija noćnog gradonačelnika trenutno je upražnjena u Njujorku, ali tamošnja Kancelarija za noćni život nastavlja da pruža usluge uglavnom malim i srednjim preduzećima koja dominiraju noćnim životom, pomažući im da se snalaze u gradskoj birokratiji i agencijama.
„Stvorili smo besplatne usluge posredovanja za biznise noćnog života i njihove susjede kako bismo pomogli u rješavanju sporova oko kvaliteta života prije nego što pozivanje na zakone postane neophodno“, kaže Soegard.
„Obično govorimo o stvarima koje se odnose na visinu zvuka, ili možda upravljanje redovima za ulazak, ili kada smeće izađe na ivičnjak”, objašnjava Soegard.
“Postoji mnogo različitih načina na koje ono što se dešava u nekom objektu i oko njega može uticati na nekoga ko živi na spratu, u susjedstvu, prekoputa.”
Grad Orlando na Floridi zaposlio je noćnog gradonačelnika nakon što je imao problema u svojom centralnoj biznis distriktu u večernjim i noćnim satima.
“Bilo je mnogo gužve i zastoja, posebno u saobraćaju u 2 sata ujutro, kada se barovi zatvaraju i ljudi idu kućama. Bilo je dosta neefikasnosti”, kaže Dominik Greko, prva noćna gradonačelnica Orlanda.
Njena zvanična titula bila je „menadžerka za noćnu ekonomiju“, a na toj poziciji je bila četiri godine, do marta 2021.
„Bilo mi je iznenađujuće koliko malo vlasti, opština, znaju o svijetu noćnog života i onome što se noću dešava u njihovom centru grada, te kako je najbolje biti progresivniji i proaktivniji u tome“, kaže Greko.
Greko kaže da je Orlando pod njenim vodstvom postao prvi grad u zemlji koji je u centru, gdje se odvija noćni život, napravio čvorišta na kojima su se mogle pozivati kompanije za prevoz putnika, koje omogućavaju ljudima da podijele vožnju.
„U konačnici, organizovano sa Uberom i Liftom, gigantima za dijenje vožnji, kako bismo izvukli ljude iz centra“, kaže ona.
„Onda smo mogli da poboljšamo protok saobraćaja i da ljudi imaju sigurnost i odgovarajuću rasvjetu.”
Džes Reja, docentica nauke o podacima na Univerzitetu u Virdžiniji, bila je članica noćnog savjeta u Montrealu, Kanada, od 2020. do 2022. godine, gdje je radila na istraživanju podataka i politika noćnog upravljanja. Reja kaže da je krajnje vrijeme da američki gradovi promijene percepciju o noćnom životu, sa problema na priliku.
„Ovo je više globalni pokret i veoma sam sretna što vidim da Sjedinjene Države konačno sustižu korak“, kaže Reja.
„Imati noćnog gradonačelnika je način da kažemo da brinemo o našim građanima tokom ciklusa od 24 sata. Želimo da imamo življi noćni život. Želimo da imamo manje sukoba noću.”
(Glas Amerike)